Wat is vitamine C ?
Vitamine C, of ascorbinezuur (C6H806), is een essentiële voedingsstof voor de mens.
Hoge dosissen vitamine C worden niet altijd opgenomen. Dit betekent dat ons lichaam vitamine C niet goed kan opslaan en slechts een beperkte hoeveelheid ineens kan opnemen. Een teveel wordt afgescheiden in de urine.
Vitamine C wordt vooral opgenomen in de bovenste segmenten van de dunne darm. Bij orale inname van dosissen tot 180mg wordt 70 à 90% opgenomen. Hogere dosissen (relatief gezien) worden steeds minder opgenomen. De verlengde afgifte zorgt ervoor dat uw lichaam een hele dag door vitamine C kan opnemen en de dosis gespreid afgegeven wordt.
Vitamine C is onmisbaar voor ons lichaam
Ons lichaam zorgt voor de nodige energie en warmte door gebruik te maken van enzymen. Hierdoor kunnen we onbezorgd functioneren. Maar er ontstaan ook afvalstoffen of vrije radicalen. Er worden meer afvalstoffen geproduceerd wanneer ons lichaam inspanningen levert en bij blootstelling aan stress, roken, infecties of ziekte.
Vitamine C beïnvloedt meerdere enzymen die onmisbaar zijn voor ons metabolisme. Deze vitamine heeft bovendien anti-oxiderende eigenschappen die de vrije radicalen neutraliseren.
Wat doet vitamine C in ons lichaam?
Vitamine C is belangrijk voor onze gezondheid. Ook al maakt de mens deze vitamine niet zelf aan, toch kunnen we niet leven zonder.
Betere werking van het immuunsysteem
Vitamine C verhoogt de mobiliteit van de leukocyten of witte bloedcellen. Dat zijn de cellen van ons immuunsysteem. Witte bloedcellen zorgen voor onze afweer tegen ziektes. Vitamine C zou kunnen bijdragen tot het normaal functioneren van uw immuunsysteem en de versterking van uw natuurlijke weerstand.
Bevordert de opname van ijzer
Daarnaast verhoogt het ook de opname van ijzer. Vitamine C is dus belangrijk voor de behandeling van ferriprieve anemie of bloedarmoede door een tekort aan ijzer.
Geeft energie
Maar vitamine C heeft ook een positieve invloed op de energieproductie van onze spieren via de synthese van carnitine. Vitamine C helpt ons lichaam om zelf in de nieren en de lever carnitine aan te maken.
Wist u dat ons lichaam zelf geen vitamine C kan aanmaken?
In tegenstelling tot planten en de meeste dieren maakt de mens zelf geen vitamine C aan.
De oorzaak is een defect in het L-gulonolacton-oxidase gen (het GULO-gen). Dit gen is het laatste van een reeks van 5 genen die zorgen voor de enzymen die glucose omzetten in ascorbinezuur.
De mens, mensapen, vleer-honden (tropen), cavia’s, beenvissen en bepaalde zangvogels kunnen zelf het enzym niet aanmaken, waardoor de laatste stap in de synthese van vitamine C niet kan plaatsvinden. Daarom is het absoluut noodzakelijk deze vitamine in te nemen via de voeding.
Wanneer heeft u meer vitamine C nodig?
U kunt best C-will innemen als u een tekort aan vitamine C heeft. Diverse oorzaken, die vaak samen voorkomen, kunnen hiervoor zorgen, zoals bijvoorbeeld
- Een verminderde opname
- Een versnelde afbraak
- Een of andere medische toestand waardoor een hogere opname van deze vitamine nodig is
Daarom wordt het gebruik van vitamine C aanbevolen bij:
- Herstelperioden van ziekte
- Postoperatieve toestanden
- Genezing van wonden
- Zwangerschap en borstvoeding
- Slechte opname van vitamine C door darmproblemen (malabsorptie) bv. bij ziekte van Crohn, etc.
- Een verminderde opname van deze vitamine kan ook voorkomen bij bejaarde personen, rokers, overmatig alcoholgebruik, dieet of onevenwichtige voeding
Gebruik van andere medicatie die een invloed heeft op vitamine C:
- Er is mogelijk extra nood aan extra vitamine C wanneer men salicylzuur (aspirine), barbituraten (sedativa) en tetracyclines (antibiotica) neemt door een verhoogd verlies via de urine
- Bij het gebruik van corticosteroïden wordt vitamine C sneller geoxideerd
- Bij contraceptiva (de pil) is er ook een verhoogde oxidatie en is het evenwicht in vitamine C aangetast
Een gevarieerde en evenwichtige voeding dekt doorgaans de vitamine C-behoefte van gezonde mensen. Maar als er in de winter een tekort aan vitamine C in de voeding zit, is dit een goed moment om regelmatig een vitamine C-supplement te nemen.
Wat gebeurt er als we een groot tekort aan vitamine C hebben?
Bij een groot tekort aan vitamine C is er sprake van scheurbuik. Dit was een veel voorkomende ziekte in de middeleeuwen. Deze “pest van de zee” werd veroorzaakt door een eenzijdig dieet zonder vitamine C. Hierdoor ontstonden er zwellingen en bloedingen in het tandvlees en op de onderbenen. Maar ook slappe, stijve en pijnlijke ledematen. Onbehandelde scheurbuik is op lange termijn dodelijk. Gelukkig komt deze ziekte vandaag bijna niet meer voor.
Essentieel voor de aanmaak van collageen
Een groot tekort aan vitamine C belemmert daarnaast ook de collageenvorming (collageen zorgt o.a. voor de stevigheid en elasticiteit van onze huid).
Te weinig collageen veroorzaakt o.a.:
- Een vertraagde wondheling en beendergroei
- Broze bloedvaten
- Bloedingen
- Gebrekkige vorming van dentine of tandbeen
Overige symptomen
Andere symptomen die kunnen optreden bij een tekort aan vitamine C zijn:
- Spierzwakte
- Oogproblemen
- Zenuwproblemen
- …